เดอะ ทาทามิ กาแล็กซี[lower-alpha 1] (ญี่ปุ่น: 四畳半神話大系; โรมาจิ: Yojōhan Shinwa Taikei) เป็นนวนิยายญี่ปุ่นในปี พ.ศ. 2547 เขียนโดยโทมิฮิโกะ โมริมิ และตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์โอตะ นิยายเล่าเรื่องในมุมมองบุคคลที่หนึ่ง ซึ่งผู้ที่เล่าเรื่องเป็นนักศึกษานิรนามที่มหาวิทยาลัยเกียวโต ผู้ระลึกถึงความโชคร้ายของตนในปีก่อนหน้าของชีวิตในมหาวิทยาลัย เนื้อเรื่องมี 4 บท แต่ละบทเล่าเรื่องราวในจักรวาลคู่ขนานที่เขาสมัครเข้าชมรมในมหาวิทยาลัยที่แตกต่างกันนวนิยายภาคต่อชื่อเรื่องว่า วันร้อนตับแลบ รีโมตแอร์ ไทม์แมชชีนบลูส์ (ญี่ปุ่น: 四畳半タイムマシンブルース; โรมาจิ: Yojōhan Taimumashinburūsu) ตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2563 โดยเป็นการรวมตัวละครของ เดอะ ทาทามิ กาแล็กซี เข้ากับเนื้อเรื่องของบทละครเวทีและภาพยนตร์เรื่อง ซัมเมอร์ไทม์แมชชีนบลูส์ ของมาโกโตะ อูเอดะ นวนิยายภาคต่อนี้มีการตีพิมพ์เป็นฉบับภาษาไทยโดยสำนักพิมพ์น้ำพุในปี พ.ศ. 2565เดอะ ทาทามิ กาแล็กซี ได้รับการดัดแปลงเป็นซีรีส์อนิเมะโทรทัศน์ 11 ตอน สร้างโดยสตูดิโอแมดเฮาส์และกำกับโดยมาซาอากิ ยูอาซะ ออกอากาศทางผังรายการโนอิตามินะของช่องฟูจิทีวีในปี พ.ศ. 2553 อนิเมะดัดแปลงเรื่องนี้ได้รับการชื่นชมจากนักวิจารณ์ ได้รับรางวัลชนะเลิศในเทศกาลศิลปะสื่อญี่ปุ่นปี พ.ศ. 2553 ในสาขาแอนิเมชัน และในรางวัลโตเกียวอนิเมะปี พ.ศ. 2554 ในสาขาโทรทัศน์ ออริจินอลเน็ตแอนิเมชันดัดแปลงของเรื่อง วันร้อนตับแลบ รีโมตแอร์ ไทม์แมชชีนบลูส์ สร้างโดยสตูดิโอไซแอนซ์ซารุเริ่มฉายทางดิสนีย์+ ตั้งแต่เดือนกันยายนถึงตุลาคม พ.ศ. 2565